Urząd Gminy Stupsk Biuletyn Informacji Publicznej

 

STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH GMINY STUPSK NA LATA 2006 - 2010

 

CZĘŚĆ I

Diagnoza

 

ROZDZIAŁ I

Charakterystyka Gminy Stupsk

 

1. Położenie geograficzne

 

Gmina Stupsk leży w północno – zachodniej części województwa mazowieckiego pomiędzy dwoma największymi ośrodkami miejskimi tego regionu Mławy (13 km), Ciechanów (18 km). Bezpośrednio sąsiaduje od północy z gminą Szydłowo, od południowego wschodu z gminą Regimin, od wschodu z gminą Grudusk, od południowego zachodu z gminą Strzegowo, od zachodu z gminą Wiśniewo.

Na początku lat 70 w granicach obecnej gminy funkcjonowały dwie Gromadzkie Rady Narodowe Stupsk i Konopki, obie w granicach powiatu mławskiego . Po likwidacji powiatów, Stupsk został wykreowany na wieś gminną w granicach, w której znalazły się również Konopki. Obecny podział administracji rządowej na powiaty

w granicach województwa mazowieckiego, ponownie umiejscowił Gminę Stupsk w zasięgu oddziaływania Mławy.

Wiodącą gałęzią produkcji gminy jest rolnictwo rozwijające się na bazie gospodarstw indywidualnych o niewielkim potencjale przemysłowym i usługowym.

Najliczniejszą grupą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą o charakterze usługowym i produkcyjnym stanowią osoby fizyczne. Działalność tych podmiotów oparta jest głównie na samozatrudnieniu właściciela i jego rodziny, a tylko w minimalnym stopniu zatrudnieniu pracowników „ najemnych”.

Tylko nieliczni przedsiębiorcy oraz dwa podmioty gospodarcze działające w formie spółek i dzierżawca majątku po byłym PGR dają zatrudnienie większej liczbie osób, a usługi, produkcja i przetwórstwo tych podmiotów świadczone są na rynek ponad lokalny.

Na terenie gminy Stupsk istnieją następujące zakłady:

• Piekarnia – Stupsk

• Piekarnia – Konopki

• Ubojnia zwierząt – Wola Kolonia

• Stacja paliw – Wola Szydłowska

• Stacja paliw „KONPAL” s.c. R. i G. Mikołajscy – Konopki

• Zakład Przetwórstwa Rolnego S.p. z.o.o. w Dunaju

• Baza zaopatrzenia rolnict - Konopki

• „ KARTON” wytwórnia opakowań z papieru i tektury – Konopki

• Stolarnia-produkcja i sprzedaż wyrobów z drewna – Konopki

• Młyn – przemiał i sprzedaż przetworów zbożowych – Konopki

• Spółdzielnia Kółek Rolniczych – Stupsk

• Gminna Spółdzielnia „ Samopomoc Chłopska” – Konopki

• Krajowy Ośrodek Mieszkalno-Rehabilitacyjny dla Osób chorych na SM – Dąbek.

 

W gminie dominuje sektor gospodarki nieuspołecznionej. Liczba indywidualnych gospodarstw wynosi 773 o łącznej powierzchni użytków rolnych 9409,69 ha. Liczba gospodarstw rolnych systematycznie maleje, zwiększa się natomiast ich powierzchnia. Dominują gospodarstwa o mieszanym kierunku produkcji. Około 8% powierzchni użytków rolnych po byłym PGR znajduje się we władaniu Agencji Nieruchomości Rolnej, które są wydzierżawione.

 

Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolnych:

 

Wyszczególnione	Ogółem w ha
Ogółem	10.400,74
Użytki rolne	9.409,69
Grunty rolne	6.376,44
W tym: - odłogi - ugory	757,48 28,35
Sady	24,95
Łąki	1.793,50
Pastwiska	1.214,80
Lasy i grunty leśne	691,09
Pozostałe grunty	299,96

2. Ludność

 

Gmina Stupsk liczy ogółem 5.272 osoby, co stanowi 6,9% ludności powiatu mławskiego. Sam ośrodek Gminy liczy 796 osób. Pod względem liczby mieszkańców gmina należy do średnich w powiecie, zajmuje 5 miejsce wśród 9 gmin wiejskich.

Wskaźnik gęstości zaludnienia wynosi 44os./ km², jest więc znacznie niższy od średniej dla województwa mazowieckiego wynoszącej 142 os./km² i średniej dla powiatu mławskiego wynoszącej 65 os./km²

 

Tab.1 Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku

 

Wyszczególnienie	Ogółem	Mężczyźni	Kobiety
Wiek przedprodukcyjny (mężczyźni i kobiety w wieku 0-17lat)	1433	735	698
Wiek produkcyjny (mężczyźni w wieku 18-64 lat kobiety w wieku 18-59 lat)	2797	1509	1288
Wiek mobilny (mężczyźni i kobiety w wieku 18-44 lat)	1898	1007	891
Wiek niemobilny (mężczyźni w wieku 45-64 lat kobiety w wieku 45-59 lat)	899	502	397
Wiek poprodukcyjny (mężczyźni w wieku 65 lat i więcej kobiety w wieku 60 lat i więcej)	903	313	590

 

3. Oświata i wychowanie

 

Po 1990 roku funkcjonowanie placówek oświatowych uległo zasadniczym przeobrażeniom. Finansowanie przedszkoli i szkół podstawowych przekazano samorządom terytorialnym. Jednocześnie prawo do tworzenia placówek oświatowych uzyskały zarówno organy państwowe, gminy, jak również osoby prawne i fizyczne.

Na terenie Gminy przedszkola nie funkcjonują. Wysokie opłaty oraz koszty utrzymywania placówek obciążające budżet gminy, spowodowały, iż w Gminie Stupsk powstały jedynie oddziały wychowania przedszkolnego, włączone stosowanymi uchwałami Rady Gminy

w strukturę organizacyjną szkół podstawowych. Oddziały te „gromadzą” dzieci w wieku 6 lat

i dzieci młodsze.

Przywrócenie przedszkoli nie ma większych szans, tym bardziej, że obserwuje się znaczny spadek liczby dzieci w wieku przedszkolnym, a zubożenie społeczeństwa, bezrobocie

i związane z tym obniżenie aktywności zawodowej kobiet powoduje, iż są one zmuszone łączyć pracę w gospodarstwie rolnym czy domowym z opieką nad dziećmi.

 

Placówki oświatowe:

• Szkoła Podstawowa w Stupsku wraz z dwiema filiami:

- Szkoła Filialna w Dąbku;

- Szkoła Filialna w Dunaju;

• Szkoła Podstawowa w Morawach;

• Szkoła Podstawowa w Wyszynach Kościelnych;

• Gimnazjum w Stupsku.

Placówki biblioteczne:

Na terenie Gminy działa Gminna Biblioteka Publiczna z dwiema filiami:

• Filia w Konopkach

• Filia w Dąbku

 

4. Ochrona zdrowia

 

W zakresie lecznictwa otwartego mieszkańcy Gminy Stupsk są obsługiwani przez Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Mławie, a także Specjalistyczny Wojewódzki Szpital w Ciechanowie. Ponadto zarówno Mława jak i Ciechanów oferuje sieć gabinetów podstawowej opieki medycznej jak i gabinetów specjalistycznych prywatnych.

Na terenie gminy funkcjonują:

• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „ALFA”

• Zespół Prywatnych Gabinetów Specjalistycznych „RED ANGEL”

Na terenie gminy znajduje się także apteka i punkt apteczny. We wsi Dąbek powstał Krajowy Ośrodek Mieszkalno-Rehabilitacyjny dla Osób Chorych na SM. Nowoczesny obiekt mieści się w zabytkowym parku podworskim, gdzie adaptacji i rozbudowie poddano dworek, przystosowując go na potrzeby placówki.

 

5. Budownictwo socjalne

 

Zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy, przez pojęcie lokalu socjalnego należy rozumieć lokal nadający się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny, którego powierzchnia pokoi przypadająca na członka gospodarstwa domowego najemcy nie może być mniejsza niż 5 m², a w wypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego 10 m² przy czym lokal ten może być

o obniżonym standardzie.

Na terenie Gminy Stupsk przeważają prywatne budynki jednorodzinne oraz wielorodzinne tzw. bloki w miejscowościach po byłych Państwowych Gospodarstwach Rolnych. Natomiast nie ma mieszkań socjalnych.

 

 

6. Rejony Pracy Socjalnej na terenie Gminy Stupsk

 

Gmina Stupsk zastała podzielona na dwa Rejony Pracy Socjalnej:

I Rejon II Rejon

1. Konopki 1. Stupsk

2. Krośnice 2. Strzałkowo

3. Bolewo 3. Dąbek

4. Budy Bolewskie 4. Zdroje

5. Morawy 5. Wyszyny Kościelne

6. Dunaj 6. Wola Szydłowska

7. Sułkowo- Kolonia 7. Wola Kolonia

8. Rosochy

9. Żmijewo-Ponki

10. Żmijewo Kościelne

11. Żmijewo-Gaje

12. Żmijewo-Kuce

13. Żmijewo-Trojany

14. Olszewo-Borzymy

15. Olszewo-Grzymki

16. Olszewo-Bołąki

17. Jeże

18. Pieńpole

ROZDZIAŁ II

Problemy społeczne Gminy Stupsk

 

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one

w stanie pokonać wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Celem pomocy społecznej jest zaspokajanie potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Pomoc społeczna w miarę możliwości powinna doprowadzić do usamodzielnienia się osób i rodzin oraz integracji ze społeczeństwem.

Zmiany zachodzące w naszym kraju powodują przechodzenie z modelu pomocy społecznej, od systemu opiekuńczego, do modelu pomocniczości.

Model opiekuńczy rozbudował w społeczeństwie postawę roszczeniową petentów pomocy społecznej; model pomocniczości ma pobudzić w osobach poczucie odpowiedzialności za swój los, jak również swojej rodziny, powinien doprowadzić do usamodzielnienia całej rodziny i wyjścia jej z systemu pomocy społecznej.

Na podstawie długoletnich obserwacji wynika, że kwota środków finansowych na zadania zlecone gminie zmniejsza się. Przyczyną tego jest przekazywanie zadań do innego systemu świadczeń. Od października 2003 r. świadczenia w formie rent socjalnych wypłacone są przez ZUS i KRUS. Zasiłki stałe z tytułu opieki nad dzieckiem, zasiłki pielęgnacyjne po 1 maja 2004r. przeszły do systemu świadczeń rodzinnych i są realizowane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

 

Tab.2 Liczba rodzin i osób objętych pomocą za rok 2004

 

Wyszczególnienie	Liczba osób, którym przyznano decyzję świadczeń	Liczba rodzin ogółem	Liczba rodzin w tym we wsi	Liczba osób w rodzinach
Świadczenie przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania)	392	295	295	1254
Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę	50	50	50	179
Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę	371	269	269	1177
Pomoc udzielana w postaci pracy socjalnej – ogółem	x	126	126	307
w tym: wyłącznie w postaci pracy socjalnej	x	71	71	148

 

Najczęstszymi przyczynami kwalifikującymi się do udzielenia pomocy przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Stupsku są:

- ubóstwo;

- bezrobocie;

- niepełnosprawność i długotrwała choroba;

• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;

• brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych;

• potrzeba ochrony macierzyństwa

• lub wielodzietność.

 

1. Ubóstwo

 

Ubóstwo jest to stan, w którym społeczności brakuje środków finansowych na zaspokojenie podstawowych potrzeb, uznawanych w danej społeczności za niezbędne. Pod pojęciem „podstawowe potrzeby”, poza spełnieniem takich potrzeb jak: wyżywienie, ubranie kryją się takie potrzeby jak: opłaty mieszkaniowe, leczenia, uzyskania wykształcenia itp.

Ubóstwo jest głównym powodem przyznawania przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej pomocy . Problem ten znacznie częściej dotyczy mieszkańców wsi i małych miast. Wiąże się to z małymi szansami na zatrudnienie osób bezrobotnych i niskim poziomem wykształcenia. Obserwujemy zjawisko utrwalania się, dziedziczenia ubóstwa, co w konsekwencji prowadzi do degradacji pod względem materialnym i społecznym.

Szybkie wykrywanie i docieranie do rodzin znajdujących się na skraju ubóstwa, a później intensywna praca socjalna przyczynia się do zapobiegania, utrwalania się postaw bierności bądź roszczeniowości.

 

2. Bezrobocie

 

Bezrobocie jest problemem o dużym znaczeniu społecznym, który oprócz wymiaru ekonomicznego ma duże znaczenie społeczne i psychologiczne, jest zjawiskiem, które dotyka szerokie kręgi społeczne. Oznacza to brak pracy zarobkowej dla osób zdolnych do pracy

i gotowych w każdej chwili ją podjąć.

Utrata pracy – przejście na zasiłek i potrzeba korzystania z pomocy społecznej prowadzi do ubóstwa ze wszystkimi jego konsekwencjami.

Bezrobocie burzy klimat życia rodzinnego. Najbardziej bolesnym aspektem bezrobocia jest zagrożenie bezpiecznej egzystencji własnej rodziny. Trudna sytuacja finansowa gospodarstw domowych dotkniętych bezrobociem wymusza także ograniczenie wydatków związanych

z nauką i kształceniem.

Problem ten jest często w rodzinie czynnikiem konfliktowym i nasilającym patologie społeczne, takie jak nadużywanie alkoholu, zdobywanie środków pieniężnych nielegalnymi sposobami, np. kradzież, itp.

Zmiany w rodzinie spowodowane bezrobociem zależą w dużej mierze od struktury rodziny, stanu dotychczasowego zagospodarowania materialnego, kondycji zdrowotnej członków rodziny oraz środowiska lokalnego.

Z powodu trudnej sytuacji materialnej rodziny, dzieci popadają w sytuacje konfliktowe

w szkole z wychowawcami i nauczycielami. Odbija się to wszystko bardzo silnie na postawach dzieci i młodzieży, na ich zachowanie oraz wartościowanie zjawisk i osób.

 

Tab. 3 Liczba bezrobotnych na terenie Gminy Stupsk (na dzień 22.07.2004r.)

 

Wyszczególnienie		Liczba bezrobotnych ogółem	Liczba bezrobotnych kobiet
Wiek	18 – 24 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 – 59 60 - 64	224 197 152 122 24 6	94 112 81 55 4 0
Ogółem		725	346

Celem programu jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu oraz marginalizacji osób nie radzących sobie samodzielnie i wykreowanie postaw aktywnych życiowo u tych osób,

a także rozwijanie aktywnej polityki rynku. W zakresie działań objętych pomocą społeczną wspieranej przez realizację sektorów i regionalnych programów oraz łagodzenie społecznych skutków długotrwałego bezrobocia i przeciwdziałanie dyskryminacji na rynku pracy.

 

 

 

Tab. 4 Wykaz bezrobotnych według wieku, wykształcenia i stażu pracy

 

Wyszczególnienie			Liczba bezrobot. Ogółem	Z tego wg czasu pozostawania bez pracy w miesiącach						Liczba bezrobot. Ogółem	Z tego wg czasu pozostawania bez pracy w miesiącu
				III	1-3	3-6	6-12	12-24	pow. 24		do 1		1-3		3-6		6-12		12-24		pow.24
0			1	2	3	4	5	6	7	8	9	10		11		12		13		14
Wiek	15-17 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 lata	01 02 03 04 05 06 07	0 205 155 127 67 12 1	0 12 11 9 2 1 0	0 19 7 7 6 0 0	0 24 11 9 2 0 0	0 40 25 13 8 1 0	0 57 25 23 15 3 0	0 53 76 66 34 7 1	0 84 79 58 24 3 ………..	0 4 6 1 0 0 …….	0 6 2 0 2 0 …..		0 5 2 4 0 0 …..		0 12 8 5 3 0 ……..		0 30 9 8 6 1 ………..		0 27 52 40 13 2 …….
Wykształcenie	wyższe polic. i śr. zaw śr. ogólnokszt. zasadnicze zawod. gimnazj.i poniżej	08 09 10 11 12	3 102 17 268 177	1 4 1 21 8	0 4 0 24 11	1 10 2 23 10	1 18 3 43 22	0 25 4 60 34	0 41 7 97 92	1 69 13 101 64	1 3 1 5 1	0 2 0 7 1		0 3 1 4 3		0 12 1 12 3		0 20 4 18 12		0 29 6 55 44
Staż pracy ogółem	IV. do 1 roku 1-5 5-10 10-20 20-30 30 lat i więcej bez stażu	13 14 15 16 17 18 19	67 154 74 91 26 5 150	1 9 9 6 3 0 7	1 13 3 10 1 0 11	5 9 8 7 1 0 16	14 31 12 10 5 2 13	12 36 7 23 4 2 39	34 56 35 35 12 1 64	47 53 37 29 5 1 76	0 4 3 1 0 0 3	1 1 1 2 0 0 5		3 1 1 2 0 0 4		8 8 6 2 1 1 2		9 9 3 9 0 0 24		26 30 23 13 4 0 38
V. Ogółem		20	567	35	39	46	87	123	237	248	11	10		11		28		54		134

3. Niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba

 

Osoba niepełnosprawna jest to osoba, której sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie funkcji.

Osoba niepełnosprawna różni się od innych osób wyłącznie niepełnosprawnością, osoba taka posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

W dzisiejszych czasach niepełnosprawność uważana jest za szczególnie istotny problem społeczny.

Instytucje publiczne i organizacje pozarządowe działające na rzecz osób niepełnosprawnych powinny kierować się wyrównywaniem różnic socjalnych, umożliwiając funkcjonowanie im na każdej płaszczyźnie życia, integrowania ze społeczeństwem. Osoby niepełnosprawne stanowią w Polsce bardzo liczną społeczność.

Obserwacje pracowników ośrodka pozwalają stwierdzić, że sytuacja tej grupy społecznej jest bardzo trudna. Osoby niepełnosprawne mają problemy ze znalezieniem pracy. Dużym problemem są bariery architektoniczne.

Problemem w środowisku wiejskim jest także edukacja osób niepełnosprawnych od chwili urodzenia aż do ukończenia szkoły.

 

Tab. 5 Liczba osób niepełnosprawnych korzystających z pomocy społecznej

 

Treść	2001	2002	2003	2004
Liczba rodzin	35	36	45	28
Ilość osób w rodzinach	98	111	129	40

Dane w tabeli pokazują, że osoby te stanowią dużą grupę korzystających z różnych form pomocy społecznej.

 

4. Pomoc na rzecz osób starszych

 

Osoby w podeszłym wieku – są to osoby: kobieta powyżej 60 lat, mężczyzna powyżej 65 lat, które ze względu na wiek oraz stan zdrowia nie są w stanie we własnym zakresie wykonywać podstawowych potrzeb.

Bardzo trudnym problemem społecznym jest starzejące się społeczeństwo. Ważne jest jednak, aby ludzie w podeszłym wieku odchodzący na emeryturę nie tracili kontaktu ze środowiskiem, nie wycofywali się z czynnego życia, o czym w dużym stopniu decydują czynniki psychologiczne, takie jak:

- problemy zdrowotne;

- sytuacja ekonomiczna;

- funkcjonujące stereotypy społeczne;

- inne czynniki psychologiczne, itp.

Ważnym celem jest zapewnienie warunków umożliwiających osobom w podeszłym wieku pozostawania w środowisku. Ostatecznością powinno być kierowanie do Domu Pomocy Społecznej. Jednym z zadań własnych Gminy jest świadczenie usług opiekuńczych osobom, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób. Świadczeniami tymi są objęte przede wszystkim osoby starsze, niepełnosprawne, samotnie mieszkające, które nie są w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych.

 

5. Bezradność w sprawach opiekuńczych i prowadzenia gospodarstwa domowego

 

Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych dominuje wśród problemów pomocy społecznej, większość osób korzystających z pomocy społecznej to osoby, które cechuje niezaradność życiowa, a także niezaradność w wychowaniu dzieci oraz w prowadzeniu gospodarstwa domowego, w tym nieracjonalne dysponowanie budżetem.

Osoby te mają problemy w pełnieniu ról rodzicielskich, małżeńskich oraz problemy wychowawcze, w środowisku rodzinnym ujawniają się w postaci zachowań agresywnych przejawiają się łamaniem przez dzieci i młodzież panujących norm i obyczajów.

 

Tab. 6 Liczba rodzin i osób korzystających z pomocy społecznej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stupsku, u których występuje bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego

 

Rok	2002	2003	2004	2005
Ilość rodzin	122	183	201	197
Ilość osób w rodzinach	506	867	938	903

 

Na dobre stosunki między rodzicami a dziećmi wpływa atmosfera wychowawcza w domu, warunki materialne i zdrowotne, stopień wykształcenia rodziców i ogólna struktura środowiska. W tych rodzinach gdzie występują problemy, brakuje umiejętności tworzenia właściwego klimatu życia rodzinnego, właściwych wzorów komunikacji i dawaniu rodzinie poczucia bezpieczeństwa, obdarzania dzieci troskliwą opieką. W wielu przypadkach dzieci

w tych rodzinach są pozostawione „same w sobie”, większość czasu wolnego spędzają na podwórku wśród rówieśników i często mają problemy w szkole. Dzieci odrzucone przez środowisko rodzinne szukają akceptacji wśród rówieśników, łączą się w grupy subkulturowe, zaczynają wagarować, uciekać z domu i popadać w konflikty z prawem.

Problemy opiekuńczo – wychowawcze, przemoc w rodzinie, wielokrotnie są przyczyną umieszczania dzieci i młodzieży w placówkach opiekuńczo – wychowawczych lub resocjalizacyjnych, a dla dorosłych ofiar rodzinnej przemocy są powodem szukania schronienia i porad w placówkach i organizacjach pomocowych.

 

6. Problemy alkoholowe

 

Sprawą budzącą niepokój na terenie Gminy Stupsk jest problem alkoholizmu. Uzależnienie od alkoholu pociąga za sobą wiele negatywnych skutków, które odbijają się

w dużym stopniu na prawidłowe funkcjonowanie rodzin.

Choroba, którą jest alkoholizm, zaczyna się i rozwija podstępnie, bez świadomości zainteresowanej osoby. Polega na niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych i może doprowadzić do przedwczesnej śmierci.

Z problemem tym społeczeństwo spotyka się od wielu lat. Proces ten rozwija się diametralnie, wzrasta liczba osób uzależnionych od alkoholu i obniża się wiek pierwszego kontaktu z alkoholem. W konsekwencji dochodzi do zaburzeń komunikacji między członkami rodziny, pojawia się bieda, bezrobocie, problemy wychowawcze i zdrowotne a także inne uzależnienia czy też wchodzenie w konflikt z prawem.

Kłopoty związane z alkoholem ma nie tylko osoba uzależniona, ale również osoby

z najbliższego otoczenia alkoholika, związane z nim emocjonalnie, uczuciowo

i ekonomicznie.

Rodzina staje się przez alkoholizm niewydolna wychowawczo, cechuje ją zaburzona struktura wewnętrzna. To często rodzina uboga nie będąca w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb życiowych dziecka, które narażone jest na przekazywanie doświadczeń, powodujących zaburzenia w jego rozwoju.

Pomocą w rozwiązywaniu problemów związanych z alkoholizmem służą placówki

i instytucje:

- Urząd Gminy;

- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej;

- Ośrodek Terapii Uzależnień i Współdziałania od Alkoholu;

- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;

- Szkoły Podstawowe;

- Gimnazjum.

Jednym z zadań wyżej wymienionych placówek i instytucji jest m.in. zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu

i narkotyków oraz osób zagrożonych tymi uzależnieniami. Kolejnym działaniem jest udzielanie rodzinom z tego typu problemami pomocy psychologicznej, psychospołecznej

i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą. Prowadzona jest również profilaktyczna działalność informacyjna i edukacyjna, w szczególności dla dzieci i młodzieży. Prowadzona jest także pomoc społeczna osobom uzależnionym i ich rodzinom często dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym.

Praca z osobami uzależnionymi i członkami ich rodzin jest bardzo trudna i długotrwała. Jest ona złożona i wymaga wsparcia oraz kontroli wielu osób a przede wszystkim zrozumienia przez społeczeństwo, że jest to choroba.

 

CZĘŚĆ II

Gminna strategia interakcji polityki społecznej

 

ROZDZIAŁ I

Zasady ogólne

 

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej mająca na celu wspomaganie osób

i rodzin w przezwyciężeniu trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasady i możliwości.

Do zadań pomocy społecznej należy: diagnoza zagrożeń społecznych i sytuacji rodzin, przyznawanie i wypłacanie świadczeń pieniężnych, przekazywanie świadczeń rzeczowych, organizacja usług opiekuńczych i realizowanie pracy socjalnej.

Najczęstsze sytuacje, w których udzielana jest pomoc społeczna to: ubóstwo, sieroctwo, bezdomność, macierzyństwo, bezrobocie, upośledzenie fizyczne lub psychiczne, choroba, alkoholizm, narkomania, niezaradność życiowa, niewydolność opiekuńczo-wychowawcza, trudności z przystosowaniem się do życia po opuszczaniu zakładu karnego, klęski żywiołowe i ekologiczne.

Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

 

1. Zadania pomocy społecznej

 

Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy:

• opracowanie i realizacja strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest ingerencja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka;

• sporządzenie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej;

• udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym;

• przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych;

• przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych;

• przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego;

• przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom nie posiadającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;

• przyznawanie zasiłków celowych w formie biletu kredytowego;

• opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę, która zrezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym człowiekiem rodziny oraz wspólnie nie zamieszkującymi z matką, ojcem lub rodzeństwem;

• praca socjalna;

• organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi;

• prowadzenie i zapewnienie miejsc w placówkach opiekuńczo – wychowawczych wsparcia dziennego lub mieszkaniach chronionych;

• tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną;

• dożywianie dzieci;

• sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym;

• kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkania gminy w tym domu;

• sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej właściwemu wojewodzie, również w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu informatycznego;

• utworzenie i utrzymywania ośrodka pomocy społecznej, w tym zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników.

Do zadań własnych gminy należy:

• przyznawanie i wypłacanie zasiłków specjalnych celowych;

• przyznawanie i wypłacanie pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie w formie zasiłków, pożyczek oraz pomocy w naturze;

• prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki;

• podejmowanie innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych.

Do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę należą:

• przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych;

• opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia;

• organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi;

• przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną;

• prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocnych dla osób

z zaburzeniami psychicznymi;

• realizacja zadań wynikających z rządowych programów społecznych, mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwój specjalistycznego wsparcia.

 

2. Budżet

 

Bieżące funkcjonowanie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej zapewniają środki finansowe z budżetu gminy i państwa oraz środki pozyskiwane z innych źródeł.

 

 

 

ROZDZIAŁ II

Pomoc na rzecz rodzin i środowisk dotkniętych problemem bezrobocia

 

1. Cel strategiczny

 

Wspieranie bezrobotnych w poszukiwaniu pracy i przeciwdziałanie negatywnym skutkom społecznym występującym w rodzinie bezrobotnego.

Kierunki działania:

1. Prowadzenie intensywnej pracy socjalnej mającej na celu motywację do aktywnego

poszukiwania pracy

- kształtowanie u bezrobotnych odpowiedzialności za swój los

- udzielania pomocy do przystosowania się do samodzielnego życia w obecnej

rzeczywistości.

2. Współpraca z Rejonowym Urzędem Pracy w Mławie, Poradnią Doradztwa Zawodowego w Mławie oraz organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz rozwiązywania problemów bezrobocia.

3. Udzielanie wsparcia finansowego osobom i rodzinom.

4. Motywacja podopiecznych poprzez pomoc w zatrudnieniu w ramach prac interwencyjnych, publicznych.

5. Poradnictwo i informacja dla osób długotrwale bezrobotnych

 

ROZDZIAŁ III

Pomoc na rzecz osób niepełnosprawnych, starych i długotrwale ciężko chorych

 

1. Cel strategiczny

 

Udzielanie wszechstronnej pomocy osobom i rodzinom dotkniętych problemem niepełnosprawności oraz długotrwałej i ciężkiej choroby.

Kierunki działania :

1. Intensywna praca socjalna zmierzająca do integracji osób niepełnosprawnych ze środowiskiem lokalnym.

2. Zapewnianie i organizacja usług opiekuńczych w środowisku.

3. Udzielanie informacji i poradnictwa dla osób niepełnosprawnych.

4. Doskonalenie kadry zawodowej w zakresie problematyki osób niepełnosprawnych.

5. Pomoc w zaopatrzeniu w sprzęt rehabilitacyjny i ortopedyczny.

6. Wsparcie finansowe osób niepełnosprawnych.

 

ROZDZIAŁ IV

Pomoc na rzecz rodzinom, w których występują problemy bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego

 

1. Cel strategiczny

 

Propagowanie prawidłowego wzorca funkcjonowania rodziny.

Kierunki działania :

1. Aktywne działanie metodami pracy socjalnej z rodzinami mającymi problemy opiekuńczo – wychowawcze.

2. Informacje i poradnictwo w kierunku osób dotkniętych problemem do specjalistów.

3. Współpraca z policją, lekarzami, szkołą, sądem, kuratorami sądowymi i społecznymi pracującymi z rodzinami dysfunkcyjnymi.

4. Pomoc na rzecz dzieci:

- dożywianie dzieci

- organizowanie wypoczynku

- uczestnictwo w zajęciach profilaktycznych.

5. Pomoc finansowa i w naturze z uwzględnieniem indywidualnej sytuacji rodziny.

 

ROZDZIAŁ V

Pomoc na rzecz rodzin dotkniętych problemami uzależnień

 

1. Cel strategiczny

 

Współpraca z instytucjami organizacyjnymi pomagającymi osobom uzależnionym i ich rodzinom poprzez mobilizację do podjęcia leczenia.

Kierunki działania :

1. Propagowanie i kierowanie modelu trzeźwego stylu życia.

2. Podnoszenie świadomości społeczeństwa w zakresie wszechstronności problemu alkoholowego, motywująca do leczenia odwykowego.

3. Działania mające na celu ograniczanie spożycia alkoholu poprzez:

- organizowanie w szkołach spotkań z psychologiem

- organizowanie wypoczynku letniego z elementami terapii psychologicznej.

4. Współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

5. Szkolenia dla pracowników socjalnych, w zakresie doskonalenia pracy z rodziną, w której występuje problem uzależnienia.

6. Zapewnienie pomocy socjalnej dzieciom z rodzin dotkniętych problemem alkoholowym poprzez opłacanie wyżywienia w szkole, wyposażenia w niezbędne artykuły szkolne i odzież, opłacanie wypoczynku w okresie letnim i zimowym.

7. Stosowanie w szerokim zakresie pracy socjalnej.

 

ROZDZIAŁ VI

 

W przypadku występowania nowych problemów nie objętych niniejszym programem Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej po rozeznaniu ich będzie przystępował do wprowadzenia programów mających na celu ich rozwiązywanie.

 

 

---